مرکز پژوهشهای مجلس پایش امنیت سرمایهگذاری به تفکیک استانها و حوزههای کاری را در تابستان ۹۹ منتشر کرد. این گزارش یازدهمین سنجش پیدرپی و فصلی «شاخص امنیت سرمایهگذاری در ایران» است. این گزارش، با استفاده از آمارهای رسمی منتشر شده و در دسترس و نیز ارزیابی ۷۷۹۵ فعال اقتصادی نمونه از میان فعالان اقتصادی همه استانهای کشور بوده است که وضعیت امنیت سرمایهگذاری در تابستان سال ۱۳۹۹ را به تفکیک ۳۱ استان، ۳۸ مؤلفه، ۷ نماگر و ۹ حوزه کسبوکار نشان میدهد.
شاخص کل امنیت سرمایهگذاری در ایران در تابستان ۱۳۹۹ کمیت ۶.۴۶ از ۱۰(۱۰ بدترین حالت) سنجیده شده است. مقدار عددی این شاخص در مطالعه فصل قبل از آن (بهار ۱۳۹۹) ۶.۱۶ محاسبه شده بود که نشان میدهد ارزیابی امنیت سرمایهگذاری در تابستان ۱۳۹۹ نسبت به فصل قبل از آن و برخلاف روند فصل زمستان نامناسبتر (بدتر) شده است.
*باز هم عمل به وعده مسئولان، بدترین امتیاز را گرفت
براساس ارزیابی فعالان اقتصادی مشارکتکننده در این پیمایش، در تابستان ۱۳۹۹ نامناسبترین مؤلفههای امنیت سرمایهگذاری ارزیابی شده به ترتیب عبارت بودهاند از: «۱. عمل مسئولان ملی به وعدههای داده شده (۸.۶۸) از ۱۰ و ۱۰ بدترین وضعیت؛ ۲. اعمالنفوذ و تبانی در معاملات ادارات (۸.۵۷)؛ ۳.عمل مسئولان استانی و محلی به وعدههای اقتصادی داده شده (۸.۳۴).»
مناسبترین مؤلفههای امنیت سرمایهگذاری طی تابستان ۱۳۹۹ نیز به این ترتیب بودهاند از: «۱.رواج توزیع کالای قاچاق (۴.۶۴)؛ ۲.سرقت مالی (پول نقد، کالا، تجهیزات) (۴.۷۴)؛ ۳.استفاده غیرمجاز از نام و علائم تجاری یا مالکیت معنوی (۴.۹۸).»
طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس براساس ارزیابی فعالان اقتصادی مشارکتکننده در این پیمایش، در بهار ۱۳۹۹ نامناسبترین مؤلفههای امنیت سرمایهگذاری ارزیابی شده به ترتیب عبارت بودهاند از: «۱.عمل مسئولان ملی به وعدههای داده شده (۸.۴۸ از ۱۰ و ۱۰ بدترین وضعیت)؛ ۲.عمل مسئولان استانی و محلی به وعدههای اقتصادی داده شده (۸.۳۱)؛ ۳.اعمالنفوذ و تبانی در معاملات ادارات (۸.۰۶).» و مناسبترین مؤلفههای امنیت سرمایهگذاری طی بهار ۱۳۹۹ نیز به این ترتیب بودهاند از: «۱.رواج توزیع کالای قاچاق ۳.۹۶؛ ۲.سرقت مالی (پول نقد، کالا، تجهیزات) (۴.۰۸)؛ ۳.استفاده غیرمجاز از نام و علائم تجاری یا مالکیت معنوی (۴.۴۲).»
با توجه به بررسیهای بهعملآمده ملاحظه میشود که نامناسبترین مؤلفه امنیت سرمایهگذاری که فعالان اقتصادی را بیش از همه آزار میدهد در این مطالعه نیز مانند دورههای گذشته «عمل مسئولان به وعدههای داده شده» بوده است، اما نکته قابلتوجه رشد شدید ارزیابی نامناسب (۴.۹۴ در پاییز ۱۳۹۸ به ۸.۱۹ در تابستان ۹۹ )از مؤلفه «میزان اختلال ایجاد شده در اثر تحریمهای خارجی« خصوصاً در روند چند مطالعه فصلی اخیر است.
* فعالان اقتصادی چه نظری دارند؟
این گزارش با استفاده از دو مجموعه دادههای پیمایشی و آماری و نهایتاً ارائه شاخص کلی )ترکیب دو مجموعه داده پیمایشی و آماری(، تهیه شده است. براساس فقط یافتههای دادههای پیمایشی در تابستان ۱۳۹۹، نیز فعالان اقتصادی مشارکتکننده در این پیمایش از استانهای خراسان جنوبی، کردستان و زنجان، نامناسبترین ارزیابی و استانهای ایلام، قزوین و هرمزگان مناسبترین ارزیابی را از وضعیت مؤلفههای پیمایشی شاخص امنیت سرمایهگذاری ارائه کردهاند.
اما پس از تلفیق دادههای آماری و یافتههای پیمایشی در این پژوهش، استانهای تهران، مازندران و کردستان نامناسبترین و استانهای ایلام، هرمزگان و سیستان و بلوچستان مناسبترین وضعیت را از نظر شاخص امنیت سرمایهگذاری نسبت به سایر استانها در تابستان ۱۳۹۹ کسب کردهاند. ارزیابی شاخص امنیت سرمایهگذاری در بهار ۱۳۹۹ نشان داده بود سه استان یزد، خراسان جنوبی و گلستان به ترتیب جزء مناسبترینها بودند و سه استان تهران، البرز و اصفهان به ترتیب جزء نامناسبترین استانها در آن پایش ارزیابی شده بودند.
براساس نتایج این مطالعه، در تابستان ۱۳۹۹، از بین ۹ حوزه فعالیت اقتصادی مورد سنجش در این پایش، فعالان اقتصادی در حوزه (زراعت، باغداری و جنگلداری) مناسبترین ارزیابی را نسبت به سایر حوزهها و فعالان اقتصادی در حوزه (هتل، رستوران، تهیه و توزیع غذا) نامناسبترین ارزیابی را در میان همه حوزهها از وضعیت امنیت سرمایهگذاری ارائه کردهاند.