اقتصاد ایران در شرایطی وارد سال ۱۴۰۰ شد که نگاهی به وضعیت تجارت و بازرگانی کشور در۵،۶ سال گذشته نشان می دهد ما همچنان نتوانسته ایم به جایگاه مناسبی در تولید و صادرات دست پیدا کنیم و در این بین برجام و شیوع کرونا شرایط کشور را سخت تر کرده است. نگاهی خواهیم داشت به ۱۳ داده مهم در حوزه تجارت کشور از سال ۱۳۹۴ تا ۹ ماهه پایانی سال ۱۳۹۹:
- حفظ جایگاه اول چین دربین مقاصد مهم صادراتی کشور؛
- ارتقای عراق از رتبه سوم مقاصد صادراتی به رتبه دوم و جایگزینی با امارات متحده عربی
- خروج سه کشور کره جنوبی،ژاپن و ترکمنستان ازجمع ده مقصد عمده صادراتی کشور طی شش سال اخیر؛
- خروج کره جنوبی ازجمع مقاصد عمده صادراتی با وجود دستیابی به جایگاه مهم چهارم در سال۱۳۹۴
- حفظ جایگاه اول چین و دوم امارات متحده عربی در بین مبادی مهم وارداتی کشور؛
- ارتقای یک رتبه ای ترکیه، دو رتبه ای هند ویک رتبه ای آلمان به جایگاه به ترتیب سوم، چهارم و پنجم مبدا مهم وارداتی کشور؛
- خروج کره جنوبی وفرانسه ازجمع ده مبدا مهم وارداتی کشور
- ورود انگلیس به جمع ۱۰ کشور مبدا وارداتی واختصاص جایگاه هفتم به خود (درنه ماهه نخست۱۳۹۹).
- روند مطلوب متنوع سازی صادرات غیرنفتی کشور به شرکای عمده صادراتی تا سال ۱۳۹۷ ،با خروج آمریکا از برجام و محدودیت های ناشی از تحریم بلااستثناء در همه بازارها دچار کاهش تنوع کالایی شد
- تنوع اقلام وارداتی ایران روند مطلوب تنوع اقلام وارداتی کشور از مبادی مهم تا سال ۱۳۹۷، باخروج آمریکا از برجام و محدودیت های ارزی با کاهش محسوس مواجه شد.
- متوسط ارزش هر تن کالای صادراتی در اکثر مقاصد عمده (افغانستان، پاکستان، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، هند و تایلند) کاهش یافت. شدت کاهش ارزش واحد صادراتی در مورد افغانستان، امارات متحده عربی و هند بیشتربوده است.
- متوسط ارزش واحد صادراتی برای هر تن کالا در خصوص دو کشور چین و اندونزی رو به افزایش بوده است اما همچنان بین۳۰۰تا۴۰۰ دلار باقیمانده است.
- ارزش واحد هر تن کالای وارداتی کشور از ۱۱۸۰ دلار در سال ۱۳۹۴ به۱۱۱۴ دلار درسال ۱۳۹۹ کاهش یافت.
